Auteur: heleenhaijtema

PARIS Art-Icon

exhibition ‘Corporeality’ | 2024

Art-Icon | 08-11 november | 74 Bd Richard-Lenoir, 75011 Paris, France

model Rui Jun Luong for Famke C
muah Nynke van der Veen

CAMPIS

CAMPIS – expositie 2024

Zondag 20 oktober opent ‘Scènes’ een fototentoonstelling met werk van Tryntsje Nauta en Heleen Haijtema. De expositie is gecureerd door fotograaf Harry Cock en zal worden ingeleid door Wim van Sinderen, voormalig conservator van Fotomuseum Den Haag.

In 2013 werkten Tryntsje en Heleen voor het eerst samen in de aanloop naar de verkiezing van Culturele Hoofdstad 2018. Een grote opdracht; de verhaallijn van het bidbook van Leeuwarden- Fryslân omzetten in beeld. Leeuwarden-Fryslân won. Sindsdien werken ze als gelegenheidskoppel samen voor specifieke opdrachten. Tryntsje en Heleen hebben een herkenbaar eigen profiel, met een duidelijke overlap bij samenwerking. Beide fotografen zetten de werkelijkheid naar hun hand wat speelse en poëtische beelden oplevert. Van breed opgezette taferelen tot subtiele constructies, van landschap tot portret. Hun gezamenlijke werk vormt de spil van deze tentoonstelling.

De expositie is van 20 oktober tot en met 24 november te zien bij Campis, podium voor Hedendaagse Kunst in Assen

de Volkskrant

DE VOLKSKRANT
fotografie | 2024

ik maakte het beeld bij een stuk over ‘privacy’ als onderdeel van de serie ‘Grote vragen’ in het Wetenschapskatern van de Volkskrant

sannemaj

 

SANNEMAJ BETTEN
video & fotografie | 2022

ik maakte een korte poëzie video voor dichter Sannemaj Betten

model Sannemaj Betten
muah Nynke van der Veen
shoot locatie Het Clubhuis
soundscape Wouter Betten

Amsterdam Rainbow Dress

AMSTERDAM RAINBOW DRESS
fotografie | 2024

ik fotografeerde Ash Shahhoud in de ‘Amsterdam Rainbow Dress’ | de Rainbow Dress is een steeds veranderend kunstwerk bestaande uit 68 vlaggen van landen waar LGBTIQ+ strafbaar is bij wet | de jurk reist over de hele wereld om aandacht te vragen voor inclusie en gelijkwaardigheid

model Ash Shahhoud is zelf als LGBTIQ+-er gevlucht uit Libanon en verblijft op dit moment in een AZC in Drenthe | de ‘Amsterdam Rainbow Dress’ is tentoongesteld in het Drents Museum 

NACHTSCHADE

 

NACHTSCHADE
fotografie | 2023-2024 (in progress)

De nachtschadefamilie (Solanaceae) bevat meer dan 90 geslachten en 2500 soorten. De familie omvat voedselplanten zoals tomaat, aubergine, aardappel en zoete peper, maar ook de wilde bloem bitterzoet en populaire tuinplanten zoals Nicotiana, Physalis en Petunia. Het zijn kruidachtige planten of kleine struiken en sommige soorten zijn giftig. De bloemen zijn puntsymmetrisch en hebben 5 bloemblaadjes. Ze zijn vaak verenigd in een kroonbuis met 5 meeldraden en 1 stijl. De vrucht is een bes.

Mijn onderzoek naar nachtschade bestaat uit het verzamelen van informatie over de verschillende nachtschadeplanten en hun habitat en heeft als fysiek resultaat een fotoserie. Naast fotografie gebruik ik ook alternatieve technieken zoals riso print en cyanotype. Het uiteindelijke doel is om de uitkomsten van het project te bundelen als kunstboek in 2025.

Nachtschade inspireert mij omdat het een mysterieuze plantenfamilie is. Het is een plantensoort die naast giftig, ook dodelijk kan zijn zoals de doornappel (Datura stramonium) en zwarte nachtschade (Solanum nigrum). Tegelijk produceert het een van de meest gegeten groente namelijk de aardappel (Solanum tuberosum). Deze tegenstelling maakt de onderbelichte nachtschadefamilie tot een interessant onderwerp voor onderzoek en beeldend voor een fotografieproject. In beeld en tekst breng ik de verschillende eigenschappen van nachtschade en haar metaforen samen. Fotografisch doe ik dit door veelal ’s nachts te werken; het contrast tussen licht en donker is van groot belang. Het minimaal ingeflitste onderwerp en de krachtige verzadiging van het zwart zorgt voor verstilling waardoor een eigen realiteit lijkt te ontstaan.


tijdens Museumnacht 2023 toonde ik mijn project-in-progress Nachtschade in het Fries Museum; een multimediale installatie in vorm van een onderzoekspresentatie. Deze tentoonstelling kwam voort uit een gewonnen open call van Kunstinitiatief VHDG en het Fries Museum

NOORDERBREEDTE

 


NOORDERBREEDTE
installatie & fotografie | 2023

ik fotografeerde de nieuwe cover van Noorderbreedte | een thema nummer over de dynamiek van water in het Noorden
heel mooi vormgegeven door Shootmedia

YVONNE

YVONNE | 2023
fotografie

tropenarts, avonturier, vriendin, moestuingoeroe, wereldreiziger, vrouw van Warner en -kort na deze foto- moeder van Diede 💕 

HIT ME BABY ONE MORE TIME

 

 

MICHELLE SAMBA | 2023
video & fotografie

Ik maakte een serie beelden met Michelle Samba voor haar installatie en performance WHAT’S UP | Hit Me Baby One More Time #1-#5 tijdens Explore the North 2023

Michelle Samba toont in haar installatie de vijf versies van haar performance reeks Hit Me Baby One More Time. Dit werk is voor het eerst gezamenlijk te zien als hoogtepunt van de installatie. Deze serie is een conceptuele serie van kritische en biografische aard rond de moord op haar moeder, waarbij ze met performance onderzoek doet naar verantwoordelijkheid.

Het publiek wordt naast participatie bij de performances aangemoedigd eigen verhalen, ervaringen en reflecties te delen. De kunstenaar gelooft in de kracht van collectief werk en streeft ernaar om een omgeving te creëren waarin alle aanwezigen zich op een dieper niveau kunnen verbinden.

SÂLT


SÂLT
concept en fotografie | 2023

ik bedacht en fotografeerde het campagnebeeld van SÂLT | een performance van Eva Meijering met muziek van Michelle Samba | SÂLT is een productie van Tryater en speelt in juni in de duinen van Terschelling tijdens Oerol

concept en spel Eva Meijering
muziek Michelle Samba
regie Michaël Bloos
tekst Frank Siera
muah Nynke van der Veen
ontwerp Jelle Post

Into Nature 2023


INTO NATURE
fotografie & installatie | 2022

ik fotografeerde het campagnebeeld van kunst expeditie Into Nature op een vroege ochtend bij het Drouwenerzand, een van de locaties van Into Nature ‘Time Horizons’ in 2023

 

NIEMANDSLAND

 

NIEMANDSLAND
videoconcept & fotografie | 2022

ik mocht een videoclip bedenken en maken voor de nieuwe single van spoken word artiest Marrit Jellema op de fantastische beats van Jochem Knoef

artiest Marrit Jellema
single Niemandsland
soundtrack / beats Onna Limb (Jochem Knoef)
muah Nynke van der Veen

SINTGELOK

     


SINTGELOK
fotografie | 2022

ik bedacht en fotografeerde een campagnebeeld en teaser voor de voorstelling SINTGELOK van Tryater

modellen: Karel, Alle Jan, Frans, Harry, Henk, Rowan & Marthe
dank aan: De Sinterklaascentrale, Koopmans Meel, Berber, Mathilde & Tatjana

Sintgelok is een voorstelling van Aukje Schaafsma & Karel Hermans. De voorstelling maakt deel uit van It gelok fan Fryslân. In dit vierjarige project van Tryater onderzoeken de theatermakers hoe het kan dat in Fryslân de gelukkigste mensen van Nederland wonen. Na het langste geluksgedicht ooit in tien dorpen in 2021 en de audio-installatie Snackgelok over het geluk van consumeren, duiken ze nu in het sinterklaasfeest als een soort geritualiseerde versie van geluk. Geschikt voor iedereen die niet meer in de Sint gelooft.

DE MOANNE


FIRMA DRAAIJER & DEVRIES
fotografie | 2022

ik fotografeerde de leuke theatermakers Romke Gabe Draaijer & Eline de Vries van Firma Draaijer & DeVries voor de nieuwste Moanne

interview Raymond Muller
ontwerp BW H ontwerpers
de Moanne nummer 3

Noordwoord

NOORDWOORD
collage | 2022

3D papier collage’s ter illustratie van de gedichten van NOORDWOORD in tijdschrift Noorderbreedte


ter illustratie van de column van Bauke Vermaas

 


ter illustratie van de column van Esmé van den Boom

 


ter illustratie van de column van Anna Dijk – cottagecore

 


ter illustratie van de column van Anna Dijk – licht

 

windstil

Op een ochtend aan het begin van de twintigste eeuw bedacht de kunstenaar Marcel Duchamp het woord infrafijn. Het probleem was echter: hoewel Duchamp het woord direct in gebruik nam om allerlei situaties te duiden, heeft hij in zijn lange leven nooit precies uitgelegd wat het woord infrafijn betekent. Begrijpelijk, want een sluitende uitleg zou helemaal niet bij het woord passen. Infrafijn, zo stelde Duchamp, is iets wat je alleen via voorbeelden kunt begrijpen. Een wolkje tabaksrook dat heel licht ook naar de parfum en de mond van de roker ruikt? Volgens Duchamp een infrafijne ervaring. Een stoel in een café waarvan de zitting nog warm is van de vorige gebruiker? Infrafijn. Infrafijn lijkt een term te zijn om iets te omschrijven dat er eigenlijk niet is, maar er tegelijkertijd een heel klein beetje, bij toeval, toch is. Een hint verraadt dat hetgeen dat er had kunnen of zelfs moeten zijn, er niet is, er wel is, misschien wel ergens anders is.

Ger Dijs wist altijd waar de actie was, om daar vervolgens niet te wezen. In zijn archief zijn vele foto’s te vinden van skûtsjesilers en hun schepen op de momenten dat er amper wind stond. De zeilers duwen lange vaarbomen tegen de zeilen om ze handmatig op te bollen zodat geen enkel verdwaald briesje verloren gaat. Ze zetten de fok te loevert terwijl ze dobberen over een bijna spiegelglad meer. Nu zijn er natuurlijk duizend-en-één praktische redenen te bedenken waarom Dijs juist van dit soort situaties foto’s schoot (en waarschijnlijk zijn die redenen ook waar, want toen Dijs op een later moment in zijn carrière de beschikking kreeg over een motorboot, zien we opeens wél allemaal foto’s die in het heetst van de strijd genomen zijn), maar veel leuker is het om ons voor te stellen dat het niet de weerbarstige omstandigheden op een warme zomerdag, maar een artistiek idee is dat Dijs dreef. Ger Dijs probeerde een foto te maken van de wind op het moment dat die er helemaal niet was en toch een heel klein beetje wel. De wind is ergens anders en toch óók op de foto. De wind zit verstopt in de slapende zeilen.

Heleen Haijtema heeft, als antwoord op het werk van Dijs, vastgelegd waar de wind en de zeilen zijn als ze slapen. Als ze dromen. We zien de zeilen in een ijlere toestand dan normaal, hangend in hun droomlichaam op plekken waar zeilen niet horen te zijn. Ze zijn midden in een bos, op een zandvlakte of tegen een hek op een waddendijk, maar nooit op het water en nooit zich inspannend om een schip vooruit te trekken. De zeilen worden personages. Dromen ze van een bestaan als boswachter? Als dijkgraaf of juist als wit schaap? Ze lijken hun nieuwe omgeving niet eng te vinden, ogen eerder nieuwsgierig om hun nieuwe omgeving te ontdekken. Daar zit ook iets tragisch in, want een zeil gaat nergens heen wanneer er geen schip onder zit.

Hoewel hij de term nooit heeft uitgelegd, heeft Duchamp wel geprobeerd om in zijn kunst met het infrafijne te werken. Het effectiefst probeerde hij dat in zijn grote glaskunstwerk De Bruid. Hij lijmde stof dat zich op het kunstwerk verzamelde aan het glas vast en schoot lucifers gedoopt in verf richting het werk om het toeval toe te laten. Hij hing een stuk gaas voor het raam om de vormen waarin de wind het blies op zijn panelen na te tekenen. Hoe prachtig het eindresultaat ook was, de gekozen manieren van Duchamp doen gekunsteld aan. Zijn pogingen om datgene wat er in het uiteindelijke kunstwerk niet is (tijdsverloop, zwaartekracht, wind) toch een plek te geven lijken gezocht en geforceerd. Het staat in schril contrast met de ongedwongen soepelheid, het toevallige, waarmee het infrafijne, al dan niet bewust, in het werk van Dijs is geslopen.

Dijs laat de wind zien als hij er niet is en een heel klein beetje wel. Haijtema laat zien waar die wind gebleven is wanneer hij er niet is, een wereld waar de vanger van de wind een vreemde dromer blijkt te zijn. Voor de goede toeschouwer is te zien hoe de wind tussen hun beider foto’s heen en weer reist. Het bewijs? Kijk maar eens naar de rook boven de door Haijtema gefilmde wierookstokjes. De wind is er niet en de wind is er wel.

Joost Oomen

 

WINDSTIL | 2022
installatie & fotografie

ik maakte nieuw werk voor het landelijke project BEELDMIX, waarbij een hedendaagse fotograaf wordt gekoppeld aan een historische fotograaf | mijn fotoserie is geïnspireerd op beeldmateriaal van fotograaf Ger Dijs (1925-2009)

schrijver, dichter en theatermaker Joost Oomen schreef een tekst bij de tentoonstelling | de tentoonstelling is te zien in het Fries Scheepvaart Museum van 22 april – 28 augustus 2022 en is daarmee onderdeel van Arcadia / LF2028

 

Beeldmix is een samenwerking tussen het Nederlands Fotomuseum, NS en Prorail | en wordt gesponsord door het Mondriaan Fonds, Prins Bernard Cultuurfonds, Stichting Stokroos